Cây đơn đỏ là loại cây thảo dược phổ biến ở Việt nam. Cây đơn lá đỏ được trồng nhiều với mục đích chữa các căn bệnh khác nhau. Vậy cây đơn lá đỏ có tác dụng gì, cách sử dụng như thế nào ? Chúng ta hãy cùng nhau đi tìm hiểu về loài cây này ngay sau đây.
Tìm hiểu về cây đơn lá đỏ và phân loại
Thông tin về cây đơn lá đỏ
Hình ảnh cây đơn lá đỏ
hình ảnh cây đơn đỏ
Đặc điểm thực vật, phân bố của Đơn lá đỏ: Cây Đơn đỏ có lá nhỏ, cao 0,7 – 1,5m. Thân nhỏ màu tía, lá mọc đối, mặt trên màu lục sẫm, mặt dưới màu đỏ tía, mép có răng cưa. Hoa mọc thành bông ở kẽ lá hay đầu cành. Cây mọc hoang và trồng ở nhiều nơi để làm cảnh và lấy lá non, cành non làm thuốc.
Cách trồng Đơn lá đỏ: Trồng Đơn lá đỏ bằng hạt vào vụ đông xuân.
Bộ phận dùng, chế biến của Đơn lá đỏ: Lá Đơn lá đỏ thu hái quanh năm, phơi khô hay sao vàng.
Cây đơn độc
Đây là một tên gọi khác của cây đơn đỏ. Khái niệm cây đơn độc là một tên gọi khác ở một số địa phương của nước ta. Có nhiều người gọi cây đơn đỏ là cây đơn độc, tuy nhiên theo đánh giá cách gọi này không bao quát được hết về mô tả cũng như đặc điểm của loài cây này. Vậy nên ít người thường gọi cây đơn lá đỏ thành cây đơn độc.
Cây đơn trắng
Cây đơn trắng
Đơn Trắng Còn gọi với cái tên khác là lấu, bời lời, bồ chát, cây men sứa. Cây có tên khoa học Psychotria reevesii Wall. Thuộc họ Cà phê Rubiaceae. Có tác dụng gần giống như cây đơn lá đỏ, có nhiều người nói cây đơn đỏ và cây đơn trắng là cùng một họ và về ngoại hình thì đây cũng là điều hoàn toàn chính xác.
Loại cây này thường có độ cao khoảng từ 1- 9m. Thân cay nhẵn và không có gai. Lá cây cáo hình dạng thuôn dài từ 8 – 20cm. Mặt phía trên của lá cây đơn trắng sẽ cáo màu xanh sẫm và mặt phía dưới có màu nhạt hơn và tươi hơn. Một trong những đặc điểm dùng để phân loại cây đơn trắng đó là hoa của loại cây này có màu trắng nhạt và thường mọc ở vị trí đầu cành. Quả của loại cây này hình tròn nhỏ và màu đỏ tươi khi chín.
Cây đơn đỏ họ cà phê
Cây đơn lá đỏ có tên khoa học là “Ixora Coccinea L” là loại cây được xếp hạng vào những loại cây thuộc họ cà phê, cây còn được biết tới với một số tên gọi khác như là Bông trang đỏ, Mẫu đơn…. Đây là những nhóm cây có cùng đặc điểm về ngoại hình hoặc những đặc điểm sinh trưởng tương đồng.
Loại cây này có thân cành nhỏ và nhẵn, chỉ cao khoảng 1m. Lá cây có hình bầu dục thuôn nhọn ở mỗi đầu, lá cây thường mọc đối xứng nhau như hình xương cá qua mỗi cành cây. Ngoài ra lá của cây Đơn đỏ cũng là đặc điểm nhận dạng của loài cây này khi phần phía dưới của lá có màu đỏ còn mặt phía trên sẽ có màu xanh thẫm khác biệt so với những giống còn lại.
Cây đơn đỏ chữa bệnh gì ?
Cây đơn lá đỏ có rất nhiều tác dụng trong việc chữa bệnh, trong đó cần phải kể đến một vài công dụng nổi bật sau đây của loại thảo dược này.
Cây đơn đỏ chữa bệnh gì ?
Chữa mụn nhọt, mẩn ngứa, zona và đi ngoài lỏng lâu ngày.
Liều dùng Đơn lá đỏ: Ngày dùng từ 10 – 20g lá tươi, làm thuốc sắc để uống.
Điều trị zona, mẩn ngứa, mất ngủ dùng 40g lá tươi sao vàng, sắc uống.
Điều trị đi ngoài lâu ngày dùng 15g lá tươi và Gừng tươi nướng, sao vàng, sắc uống hằng ngày.
Chú ý: Có 29 loại cây mang tên Đơn, mỗi địa phương có tên gọi và cách dùng khác nhau. Cần phân biệt với cây đơn đỏ khi sử dụng.
Các bài thuốc có lá cây đơn đỏ
Bài thuốc chữa mẩn ngứa, mụn nhọt: Cành và lá của cây đơn lá đỏ 20 – 30g, Thài lài, Bầu đất tía, lá Đậu ván tía mỗi loại 12 – 15g, sắc uống đều đặn ngày 3 lần.
Trị nhọt vú,vú sưng tấy, đỏ đau: Lấy lá cây đơn đỏ 15-20g, sắc uống ngày một thang, chia 2-3 lần, sử dụng cho tới khi các triệu chứng thuyên giảm. Ngoài ra có thể dùng lá khô, đem vò vụn, sao nóng, bọc vải mỏng chườm nhẹ vào nơi sưng đau.
Trị zona và mẩn ngứa: đơn lá đỏ (sao vàng) 40gram, sắc uống ngày một thang, chia 2-3 lần. Uống nhiều ngày đến khi các triệu chứng thuyên giảm. Có thể uống nhắc lại vài đợt cho bệnh dứt điểm hẳn.
Trị tiêu chảy lâu ngày: đơn lá đỏ (sao vàng) 15gram, gừng nướng 4gram, sắc uống ngày một thang, chia 3 lần, sử dụng sau bữa ăn 1 giờ rưỡi.
Trị đại tiện ra máu, kiết lỵ ở trẻ em: lá đơn đỏ 12gram, sắc lấy nước uống, mỗi ngày một thang.
Lá đơn đỏ chữa mề đay
Chữa bệnh mề đay hiệu quả được xem là một trong những công dụng nổi trội nhất của cây Đơn lá đỏ. Người bệnh có thể tham khảo một vài các cách chữa sau với nguồn nguyên liệu chính là loại cây đơn đỏ đã được kiểm nghiệm
Lá đơn đỏ chữa mề đay
Cách 1: Cây đơn đỏ đã được sao vàng, dùng khoảng 40 gr đem sắc uống, mỗi ngày một thang, chia uống 2-3 lần. Dùng bài thuốc này đến khi các triệu chứng nổi mề đay giảm hẳn. Sau quá trình chữa bệnh, các bạn cũng có thể uống vài đợt thuốc này để đề phòng bệnh tái phát trở lại. Hay cũng có thể dùng 10g đơn lá đỏ, băm nhỏ, sắc với 400ml nước còn 100ml, chia làm hai lần uống trong ngày.
Cách 2: Bạn có thể sử dụng lá đơn đỏ để dùng đun nước tắm. Bạn cần chuẩn bị đơn lá đỏ và tầm phỏng mỗi loại 100 gr sắc lấy nước uống hằng ngày, và dùng nước 2 loại cây này để tắm hằng ngày đến khi bệnh tình khỏi hẳn. Chú ý nên tắm khi nước còn ấm và dùng khăn mền để tắm.
Cách 3: Lấy 1 nắm lá Đơn đỏ đem đi rửa sạch sau đó cắt nhỏ ra và đem cho vào ấm nước hoặc nồi sắc với nửa lít nước đến khi nước cạn chỉ còn khoảng 1/5 so với ban đầu thì có thể tắt bếp để nguội uống chia làm 2 buổi trưa và tối
Cách 4: Người bệnh chuẩn bị những loại lá sau bao gồm 30g lá Đơn đỏ, lá đậu ván 15g, thài lài 15g, bầu đất tía 15g. Cho tất cả hỗn hợp trên vào ấm sắc hoặc nồi và đổ thêm 3 bát nước vào sắc. Nên uống thuốc vào khoảng thời gian sáng, trưa và tối đem lại hiệu quả tốt nhất dành cho người bệnh.
Tắm lá đơn đỏ cho bé
Có rất nhiều bà mẹ khi biết được những tác dụng của cây đơn lá đỏ đã áp dụng để tắm cho các bé. Thật sự đây là một cách làm mạng lại hiệu quả rất tốt, bởi việc tắm cho bé bằng lá đơn đỏ sẽ giúp hạn chế được mẩn ngứa dị ứng ở trẻ.
Tắm lá đơn đỏ cho bé
Điều này rất quan trọng bởi làn da của bé là làn da non dễ bị tổn thương và dị ứng, nếu phòng tránh được điều này sẽ là một điều rất tuyệt vời. Chúng ta đã được biết khi trẻ nhỏ có những tổn thương về da do mẩn ngứa có thể dẫn tới việc nhiễm trùng. Những vị trí đấy có thể gây ra rất nhiều nguy hiểm đối với trẻ nhỏ.
Chuẩn bị khoảng 100g lá đơn đỏ, 100g tầm phong nấu lên cho trẻ tắm, kết hợp với sắc uống hằng ngày , mỗi ngày 2-3 lần, từ 2-3 ngày sẽ khỏi.
Lá đơn đỏ trị viêm da cơ địa
Lấy từ 7 – 9 lá đơn đỏ tươi đun sôi kĩ trong 1 bát nước, chia ra uống 2 lần. Với trẻ em thì chỉ cần từ 3 – 5 lá. Uống liên tục trong 5 đến 7 ngày là có tác dụng.
Cùng với sử dụng bài thuốc uống, bạn có thể kết hợp dụng lá đơn đỏ đun lấy nước tắm, lấy bã lá chà xát nhẹ nhàng lên vùng da bị bệnh. Thực hiện thường xuyên sẽ cho hiệu quả rõ rệt.
Những thông tin về cây đơn đỏ trên đây và những tác dụng của loại cây này hi vọng phần nào đã giúp bạn đọc hiểu hết về giá trị thực tế của loại cây thảo dược quý này. Qua đó sử dụng một cách phù hợp để nâng cao sức khỏe cũng như chữa bệnh cho mình và người thân.
Lưu ý: Người bệnh tránh nhầm lẫn với một số loại cây khác có tên gọi gần gần giống với lá cây đơn đỏ. Chúng ta cần phải nắm bắt rõ được những đặc điểm xem chiều cao của cây, lá cây mọc như thế nào, màu sắc. Nhiều trường hợp do bị nhầm lẫn cơ bản này dẫn tới điều trị sai cách không những tình trạng bệnh không thuyên giảm mà ngày càng trở nên tồi tệ hơn và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.