Theo WHO, sử dụng thuốc lá là nguyên nhân gây ra hơn 8 triệu ca tử vong trên toàn cầu mỗi năm. WHO kêu gọi các quốc gia thúc đẩy các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của thuốc lá tới sức khỏe, đồng thời để hạn chế rác thải gây ô nhiễm môi trường.
Hút thuốc lá cũng là một yếu tố làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp và làm tăng mức độ nghiêm trọng của các bệnh về đường hô hấp.
Bên cạnh tác hại về sức khỏe, sử dụng thuốc lá còn gây tổn thất về kinh tế đối với các cá nhân, gia đình và xã hội, các tổn thất này bao gồm chi tiêu cho hút thuốc, chi phí cho khám, điều trị bệnh liên quan đến hút thuốc, giảm sút/mất khả năng lao động vì ốm đau và tử vong sớm.
PGS.TS Lương Ngọc Khuê cho rằng: công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá cũng gặp nhiều khó khăn như tỷ lệ sử dụng thuốc lá ở nước ta tuy đã giảm nhưng vẫn còn rất cao
Thông tin trên được đưa ra rạ tại lễ mít tinh hưởng ứng Ngày thế giới không thuốc lá (31/5) và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá (từ ngày 25 đến ngày 31/5) do Bộ Y tế phối hợp Trung ương đoàn Thanh niên công sản Hồ Chí Minh tổ chức sáng 28/5.
Năm nay Ngày thế giới không thuốc lá (31/5) và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) phát động có chủ đề: "Thuốc lá- mối đe dọa tới môi trường của chúng ta".
Thông qua chủ đề này WHO kêu gọi các quốc gia thúc đẩy các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức của công đồng về tác hại của thuốc lá tới sức khỏe, đồng thời kêu gọi người dân không hút thuốc lá để hạn chế rác thải gây ô nhiễm môi trường.
Tại lễ mit tinh, PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế), Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá cho biết: So với năm 2015, tỷ lệ nam giới hút thuốc giảm từ 45,3% xuống 42,3%. Đặc biệt tỷ lệ hút thuốc thụ động cũng giảm đáng kể tại các địa điểm như: nơi làm việc, cơ sở y tế, cơ sở giáo dục, trên phương tiện giao thông công cộng và khu vực trong nhà.
Riêng đối với tỷ lệ hút thuốc trong học sinh, kết quả khảo sát hành vi sức khỏe học sinh Toàn cầu tại Việt Nam do Tổ chức Y tế thế giới thực hiện năm 2019 cho thấy tỷ lệ hút thuốc trong học sinh độ tuổi 13-17 giảm từ 5,36% năm 2013 xuống 2,78% năm 2019(giảm gần 50%).
Đây là những kết quả rất đáng khích lệ trong việc ngăn ngừa hút thuốc lá trong giới trẻ, bảo đảm thành công bền vững của chương trình phòng, chống tác hại của thuốc lá.
Tuy nhiên, Giám đốc Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá cũng thẳng thắn nêu rõ: công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá cũng gặp nhiều khó khăn như tỷ lệ sử dụng thuốc lá ở nước ta tuy đã giảm nhưng vẫn còn rất cao; đặc biệt hiện nay, trên thị trường lại xuất hiện các sản phẩm như thuốc lá điện tử thuốc lá không đốt nóng, thuốc lá hút Shisha và được mua bán, quảng cáo nhiều trên mạng xã hội và chủ yếu nhằm vào giới trẻ...
Trên thị trường lại xuất hiện các sản phẩm như thuốc lá điện tử, thuốc lá không đốt nóng, thuốc lá hút Shisha và được mua bán, quảng cáo nhiều trên mạng xã hội và chủ yếu nhằm vào giới trẻ.
"Đây cũng là những sản phẩm gây nghiện và có hại cho sức khỏe. Nếu không kịp thời ngăn chặn thì trong tương lai gần, các tổn thất về sức khỏe và kinh tế do việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới gây ra cũng nghiêm trọng không kém các sản phẩm thuốc lá điếu thông thường, đặc biệt là các hậu quả về sức khỏe trong thế hệ trẻ"- PGS.TS Lương Ngọc Khuê nói.
Kinh nghiệm của các nước cho thấy vì thuốc lá là sản phẩm gây nghiện, nên phòng chống tác hại của thuốc lá là một chương trình lâu dài và cần có những chính sách mạnh mẽ về tăng thuế, xây dựng môi trường không khói thuốc, truyền thông nâng cao nhận thức và ý thức tuân thủ các quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá,.. với nỗ lực thường xuyên và bền bỉ mới có thể giảm được tỷ lệ sử dụng thuốc lá như mong đợi.
PGS.TS Lương Ngọc Khuê cũng nêu rõ các hoạt động trong dịp này cần tập trung vào những nội dung cơ bản như: Nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá, các quy định của Luật Phòng chống tác hại thuốc lá và các văn bản hướng dẫn;
Đẩy mạnh việc thực hiện môi trường không khói thuốc; Nâng cao năng lực cho mạng lưới cán bộ tham gia công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá; Thực hiện nghiên cứu, đánh giá về tình hình sử dụng thuốc lá, công tác triển khai Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá…
Tại lễ mít tinh, Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá (Bộ Y tế), Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và Tổ chức Vital Strategies đã công bố cuộc thi sáng tác video clip Chủ đề "Thanh niên Việt Nam nói không với thuốc lá và thuốc lá điện tử để bảo vệ sức khỏe và môi trường" nhằm giảm việc sử dụng thuốc lá, thuốc lá điện tử trong thanh thiếu niên và hỗ trợ việc sớm ban hành các quy định pháp luật để ngăn chặn việc lưu hành các sản phẩm thuốc lá điện tử tại Việt Nam, bảo vệ thế hệ trẻ.
TS Tom Caroll, Cố vấn cao cấp về Truyền thông và Chính sách của Tổ chức Vital Strategies, đơn vị hỗ trợ tổ chức cuộc thi chia sẻ: Tổ chức Vital Strategies tự hào được hỗ trợ Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) và Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong các chiến dịch quốc gia về phòng, chống tác hại của thuốc lá và thuốc lá điện tử với thanh thiếu niên từ nhiều năm qua.
Trong thời gian tới, Tổ chức Vital Strategies sẽ tiếp tục phối hợp với Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đẩy mạnh các chiến dịch truyền thông, góp phần xây dựng môi trường không khói thuốc, tăng cường thực hiện Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá.
Thông qua cuộc thi sáng tác video clip, Ban Tổ chức tăng cường truyền thông và giáo dục tới thanh thiếu niên về tác hại của sử dụng thuốc lá với môi trường, không hút thuốc lá để hạn chế việc gây ô nhiễm môi trường sống và học tập, làm việc.
Cũng tại lễ mít tinh, Ban Tổ chức kêu gọi các tổ chức, đoàn thể và tất cả mọi người thực thi nghiêm quy định của Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá. Đặc biệt, hãy bỏ thuốc lá ngay hôm nay, cùng chung tay cùng xây dựng môi trường sống và làm việc không khói thuốc để bảo vệ sức khoẻ cho chính bản thân mình, cho gia đình và cho cộng đồng